Социализмийн зүг урагшаа

гэх гээд байгаа юм уу хаашааеийн. Бүр сүүлдээ ойгохоо ч байлаа. Бөөн хязгаарлалт, хориглолт, болох гээд байгаам биш үү. Тээврийн хэрэгслийн дугаарын хязгаарлалт, буруу рультэй машиныг хязгаарлана, одоо сүүлдээ бүр сэтгэгдэл бичихэд хүртэл хязгаарлалт хийхийн байх даа. Тэгсэн зарим мэдээлэл авдаг сурвалжууд маань одооноос нийтлэлүүдээ хаалттай болгож ч байх шиг. Хэтэрхий ингэж хүлүүлж баглуулж байгаа юм шиг бөөн хар лайн дунд одоо биднийгээ амьдруулах гээд байгаам байх даа. Сайхан чөлөөт нийгэм, чөлөөт зах зээл, эрх чөлөө ардчилал гээд байсан гарууд одоо юу болоод байгаа юм бэ? Яахав зарим хэдэн зүйл нь зөв ч юм шиг санагдаж байснаа сүүлрүүгээ нэг л биш ээ. "Будаач будаач гэхээр сахлаа будав" гэгчээр яг одоо яах гээд байгааг нь бүр ойлгохоо байлаа. Өөрсдийгөө хэн гэж бодоод байгаан. Тэгээд бас яана гэнэ үү? Сүүлдээ хүмүүс гэр бүл болохдоо зөвхөн монголчууд хоорондоо сууна ч гэх шиг. Одоохондоо яригдаж байгаа нь бол Төрийн том албан тушаалтнуудын хувьд гэж санаачлах юм гэсэн. Тэгээл гар бариад бугуй барихаар юм болох байлгүй. Ер нь энэ сайхан гаруудаас зүгээр л бид нарт лай бололгүй бас итгэлтэй амьдрах баталгаа гаргаад л өгчихөөс өөр нээх царай алдаад байх юм уг нь байхгүй шд. Нэн шаардлагатай зүйл дээрээ анхаарлаа төвлөрүүлээд дэс дараагаар нь хурдхан шийдээд явж болдоггүй л юм байх даа. Миний бодлоор энэ боловсрол, эрүүл мэндийн салбар нь л ёстой гамшигийн байдалд хүрчихээд байхад юун элий балай сэтгэгдэл энэ тэр. Хэнд хэрэгтэйн тэр ер нь.  Тэр хариуцаж ажиллуулдаг админууд нь таалагдахгүй бол усгаал байдаг программ ашиглаж дөнгөхтэйгөө байлгүй дээ. 

Боловсрол, эрүү мэндийн салбар бол минийхаар ингээд нааш цааш нь үсчүүлж гүйгээд байхаар юм огтоосоо биш. Хариуцсан тусдаа газар байгуулаад тэр нь энэ сонгуульд хэн ялахаас үл хамаарсан урт хугацааны тогтвортой бодлоготой байдаг баймаар. Тэгэхгүй нэг нөхөр ирээл тэс өөр юм ярьж дураараа дургиж дургиж баахан мөнгө цохиж оцойж овойж байгаад л явдаг. Ганцаараа биш бүр бүтэн арми бүрдүүлж бөөн халаа сэлгээ хийж байж тэрийгээ хийнэ. Тэгээл дараагийн ээлжинд энэ байдал дахиад л үргэлжилнэ. Ингээд дээдэх нь суудлаа олохгүй байхаар доодох нь яаж гүйдлээ олох вэ дээ. Тэгээд бас манай боловсролын түвшин муу, японоос 100-д жилээр хоцорч байна гээд байгаамдаа. Энэ эрүүл мэндийн даатгал, эмчилгээ эдр бол үнэн элгийн. Татвар төлж, бидний мөнгөөр амьдралаа тэжээж яваа гарууд өөдөөс загнаал, хашгичаал хаа сайгүй ер нь ийм. Авч байгаа мөнгө нь өөрт ч юу ч болдоггүй болоод л таарсан үйлчилгээг нь үзүүлж байгаа нь тэр байх. Хэтэрхий данхар юм чинь яахав нэгжид ногдох нь бага. Тэгээл юу  юу ч үгүй. Бөөн хүнд суртал, танил тал. Энэ бүхэн хэзээ нэг зогсох юм бол доо? Би л тийм байхгүй, тийм хүмүүсийг жигшин өөрөөсөө эхэлж ийм заваан юмыг хүлээн зөвшөөрөхгүй ээ.

Нийслэл Хүрээ-Улаанбаатар

Нийслэл хүрээг Улаанбаатар гэж нэрлэх болсон тогтоол гэнэ ээ. Ямар ч гоё бичдэгийн. Нэг жиргээчийн олсныг харсын.

Отгон бичлэг

Шинэ он гарсаар анхны бичлэгээ хийх гэж байна. Өнгөрсөн он ч надад туйлын ээлтэй сайхан жил байлаа шүү. Хичээл номын хувьд зүгширч сайхан болоод шинэ шинэ дэвшлүүд ч надад гарсан гэж үзэж байгаа. Чухам юунаас эхэлвэл дээр юм бэ дээ байз? За за шууд хугацааны дарааллаар нь урсгаад байя. 

Хамгийн эхлээд хичээл номондоо хамаагүй их цаг зарцуулах болсон. Хэдий золиослосон юм нь багагүй байсан ч гэсэн. Үр дүнг нь ч тэр улиралдаа амссаан. Дүнгээ ахиулж голчоо өсгөсөн. Хүмүүс анги дэвших тусам голч оноо нь буурдаг ядаж л нэг их өсдөггүй байхад минийх харин эсрэг чиглэлд нь яваад байгаам. Ххэ би мундаг байна уу? Хха тэрэндээ биш ээ. Анхандаа миний дүн аюулын муу байсан болоод л тэр. Одоо сүртэй нээх гоцорчихсон юм алга. Ямар ч байсан арай л дээр болсон. Хичээл номын хувьд нэг иймэрхүү байна. 

За тэгээд дараагийн зүйл нь юув гэвэл мэдээж мэргэжлийн тал дээр илүү их зүйл мэддэг болсон. Тэрийгээ дагаад ч юм уу маш их юм унших сонирхолтой болсон. Сонирхол төрнө гэдэг чинь тэр чиглэлдээ амжилт гаргахын нэг дохио байх гэж боддог л доо. Тийм ч учраас өөрийгөө удахгүй бүүр мундаг болох байх гэж боддог. Богино хугацаанд бол бага зэргийн гажих юм байлгүй л яахав. Тэхдээ урт хугацаандаа бол өсөх, бүр про болох эерэг трендтэй л явж байгаа болов уу. Аан бас хэд хэдэн техникийн шинэчлэл хийгээд амжиж. Юутай ч гайгүй лаптом, утас хоёртой болсон нь нөгөө өгөөд байсан 70-н ач шүү дээ. Хурааж хурааж байгаад бас зун жоохон юм хийж олсон мөнгөө нийлүүлээд нэг юм болгочихсон. Энэ чинь бас давгүй юм шүү. 

За тэгээд гэрийнхэн дүү нар, ах эгч нар гээд манайханд энэ 2012 он чинь их л өгөөжтэй сайхан он байлаа. 

Би лав судалгаанд, сурталчилгаанд ажиллаж үзлээ. Бас Монгол орныхоо баруун аймгуудаар явж үзлээ. Хичнээн сайхан байсан гээч. Ёстой сэнгэнэсэн сайхан агаар, усны хоржигноон, сугсарсан өвстэй хөндий, цэнгэг сайхан Хөвсгөл нуур, мөнгөн тэргүүнд Отгонтэнгэр хайрхан, Хархираа уулс гээд л одоо ч нүдэнд минь харагдах шиг болж байна даа. Энэ сайхан байгаль, нутаг усаараа бахархах сэтгэл ч төрсөн. Цаашдаа ер нь зун болгон ингэж аялж байвал тун зүгээр юм байна гээд манайхан бүр амташчихсан. Энэ зун Сүхбаатар аймагт очиж Алтан овоо, Ганга нуур гээд сайхан газруудаар явах төлөвлөгөөтэй байгаа. 

Оны сүүлийн өдөр би юу хийж байлаа. Аан тийн хха. Үнэн алиа юм болсон. Манайхан эмээ дээр очиж бөөнөөрөө он гаргана гээд. Би тэгсэн хийж өгөх бие даалттай байдаг. Муу хэрэглээний эконометрикс гэдэг хичээлээс болж баярын настр байхгүй оноо гаргасан даа. Гэхдээ яахав ээ. Тэгээл 2013 он улаан галзуу хичээл хичээл гээл гүйгээд байх юм байлгүй. Тэгж байвал би нээх харамсахгүй л дээ. За өнгөрсөн он нэг иймэрхүү л өнгөрлөө дөө. Ирэх 2013 он үнээс ч илүү сайн сайхан зүйлсээр дүүрэн байх болов уу гэж найдаж байна. 

За ойрын үед

юу ч болоод байгаа юм бэ дээ. Би гэдэг хүн хичээл ном амрангуут дагаад нэг сайхан амралтын байдалтай болчихоод явж байна. Шалгалт шүүлэг уул нь байгаа юм шиг байна. Даанч нэг сонин тулгаж байж ухаан ордог зан хөдлөөд хэд хонолоо. Яахав гэхдээ байнга тэвдэж явна гэж юу байхав. Хэд хоног сайхан амарлаа. Тэгээд энэ долоо хоногоос эхлээд буцаад форумдаа орж байх шиг байна. Бие даалтуудаа хийгээл, бас хажуугаар нь бас бус бодсон юмнуудаа амжуулаал болж л байна. Эрч хүч маань унтраад хүмүүсд сүүлдээ загнууллаа. Гэхдээ зүгээрээ тэгж загнаснаас нь болоод ч буцаад гайгүй болсон юм бил үү. Ямар ч байсан шүүмжлэлийг би хүлээж авдаг хүн шүү. Өөрийгөө мэдэж байсан болохоор одоохон больсон нь дээр юм байна гэж бодоол больсон доо. 

За тэр ч яахав. Миний дундах дүү бас л сэрэглэн нь дэндсэн нөхөр юм аа. Нохой тэжээнэ гээл үглээд бүр хүслэн болоод байдаг байсан. Өнгөрсөн зун нэг юм санаа нь амарч нэг немцтэй болсын. Одоо тэрийгээ гоё тэжээгээд өөр эм нохотой нийлүүж бариад бас нэг гөлөг авчихна. Тэр нь тэгээд болоогүй 300 хүрчихэж байгаамаа. Ингээд бодохоор надаасаа дээр ч юм шиг. Бас сая надтай барьцсаар байгаад Note2 авчихсан. Гэхдээ ээж аав хоёроос мөнгө гаргуулахгүйгээр өөрөө зохицуулчихсан. Тэгээд бодохоор бас л хүссэн юмандаа хичээгэд зорьвол болдог л юм байна. 

За тэрнээс гадна манай шар дайсан салхин цэцэг тусчихсан байдаг. Ногоорсон эрээн юм л болчихоод гүйгээд байна. Ээж аав хоёр нь ажилтай болохоор гэрт хүнтэй байдгаар нь манайд авчраад орхичихлоо. Энэ нөхөр ч салхин цэцэгтсэн биш нэг нар нь гарч байх шиг байна. Манайхыг буулгаж тавьж байгаамаа. Гэртээ тоглох хүнгүй уйдаал байжийдаг бололтой. Манайд ирэхээрээ л бөөн баяр болоод хэдэн ахдаа эрхлэх шиг болж байгаам даа. 

Өө бас дөнгөж сая нэг баларсан юм боллоо. Ёстой балай юм аа. Чухал яриа гээд нэвтрүүлгийн нэг дугаарыг олох гэсийн. Тэгээд хөтлөгчийнх нь утсыг олоод Твиттердэж байгаад бас нэвтрүүлгий нь бас яг авдаг дээрээ тулаад залгатал утас нь болдоггүй. Твиттерээр асуутал нөгөө нөхөр маань өөдөөс ямар дугаар гэнэ ээ гэж асууснаа л ээ чи дээ? энэ тэр гэж ирээл тэгээл таг болчдын. Миний твийтийг бараг блоклоод байгаамуу одоо яагаад байгаан. Тэгээл хамаг юм тэр балай утасны дугаараас боллоо л гэж бодсон. Уул нь сүр дугаар байна лээ. 99995878 ч гэнэ үү. Шууд л өөртэй нь шулуухан твийтерээрээ твийтердчихсэн нь дээр байж. Одоо тэгээд яахав нэг тийм мухардлын байдалтай болчихоод л байж байна. Ёстой шээт. Гэхдээ одоо яая гэхэв дээ. Ийм юм байх шд. Манай ёстой тэнэг гар байна гэж бодоол шууд уур нь хүрээд явчих шиг болсоон. Ххэ бүүр уурлаж байгаа нь нүдэнд харагдаж эдр...

12.21-ий талаар

жоохон гаргалгаа хийгээдхий. Ер нь миний ойлгож байгаагаар нарны есөн гариг маань давхцаад ирэх юм байна л даа. Тэгээд эдгээр гаригууд маань өөр өөрийн гэсэн энергийн орон зайтай байдаг юм байна. Тэгэхээр нэг шугаманд зэргэцээд ирэхээр нөгөө орон зайнуудын харилцан үйлчлэл бий болж бие биедээ нөлөө үзүүлэх юм байна. Ингээд ер нь бол ийм ховор сонин үзэгдэл болохоор яав ч жирийн нэг нартай сайхан өдөр шиг байхгүй нь тодорхой байх. Ингэхдээ хамгийн түрүүнд нөгөө гаригууд нар дэлхий хоёрын дундуур орчихоор ямар ч байсан нар хиртэх үзэгдэл бий болох юм шиг байна. Бас ингэхлээр цочир хүйтэрч магадгүй гэнэ. Мэдээж цочир хүйтрэнгүүт агаарын даралтын зөрүүгээр болж хүчтэй салхи шуурга болж магадгүй юм байна. Харин энэ нь нэг талаараа манайх шиг өндөрлөг тал талаасаа сайхан уул нуруугаар хүрээлүүлсэн газар хохирол нь бага байж болох юм байна л даа. 

Мөн үүнээс гадна энэ гаригуудын энергийн орон зай өөр хоорондоо үйлчлэлцээд ирэхээр бие биерүүгээ энерги нь шилжиж болох юм гэнэ ээ. Тэгэнгүүт манай дэлхийд бусад гаригаас ирэх энергийн хэмжээ нэмэгдэж болох гэнэ. (Нөгөө Херкулес гээд хүүхэлдэйн кинон дээр гардаг даа. Есөн гариг давхцаал тэрнээс нь бөөн юм дэлхийд ирээл мангасуудыг сулла боломжтой болдоггүй юу.) Харин энергийн ямар хэлбэрээр ирэх нь тодорхойгүй юм. Гэрлийн, цахилгааны, дулааны, химийн, механик гээд зөндөө олон төрлийн энергийн хэлбэр байгаа шүү дээ. За ямар ч байсан ингээд энерги нь ихсээд ирэхээр бас нэг сонин юм хүн төрөлхтөнд мэдрэгдэх юм гэнэ. Тэр нь тэр их энерги хүний биед бас тодорхой хэмжээгээр нөлөөлнө гэнэ ээ. Ер нь ямар нэг юм гаднаас бидний биед нэвтрэх юм байна л даа. Тэгэнгүүт бидний гэрлэн бие гээд нэг зүйл байдаг даа. Тэр нь бидний янз бүрийн зүйлээс хамгаалж байдаг нэг ёсондоо дархлаа шиг зүйл юм байна. Тэгэнгүүт хэрэв тэр гэрлэн бие нь нимгэрсэн, хүчгүй тийм хүмүүст гаднаас ирэх их энерги сөрөг нөлөө үзүүлэх магадлалтай гэнэ. Тэгэхлээрээ бидний бие өвддөг ч юм уу, эсвэл бүр тэрнээс дор ч шинж тэмдэг илэрч болзошгүй гэнэ ээ. 

Гэхдээ ямар ч гэсэн дэлхий сүйрэх энэ тэр бол худлаа л юм шиг байна лээ. Харин байгалийн их цэвэрлэгээ маягийн юм болж магадгүй л гэж би бодож байна. Харин тэр гэрлэн бие, аура гээд ярингуут баахан өөдгүй муу, муухай юм хийсэн нөхдүүд бол яаж олигтой байхав дээ. Ядаж л бөөн хүний хараал идэж дээр нь өөрөө ч мөнхийн хар муу юм бодож байгаа хойно тэрэнд ер нь гэрлэн бие, аура гээд байх юм бараг байхгүй биз. Тийм болохоор их цэвэрлэгээний шуурганд хамгийн түрүүнд л өртөх байх. Ер нь ч тийм юмнууд байснаас байхгүй байсан нь дээр биз. Тийм болохоор үнэхээр миний бодож байгаа шиг юм болвол харин ч бүр сайн хэрэг ч болж магадгүй шдээ.

Дурсамж

Би өөрийгөө анзаараад байхад хүмүүсийн хичээж зүтгэж, өөрийнхөө сайн сайхны төлөө яаж хөдөлмөрлөж байгааг хараад, сонсоод, уншаад бас бодоод ер нь тийм зүйлийг мэдрэхээрээ их эрч хүч авах юм аа. Энийг бодохоор их сайхан санагдахын. Ххэ. Гэр бүлдээ хайртай тэднийхээ төлөө хөдөлмөрлөдөг тийм хүмүүсийг бодохоор л дотроос сайхан санагдаад ирж байгаа биз дээ. Тэгээд бас мэдлэг боловсролын төлөө зүтгэж,өөрийгөө хөгжүүлж байдаг хүмүүсийн адал явдал, гээд юм бүгдийг нь мэдрэх бас л сайхан шүү. Өнөө үед нээрээ бүх юм сайхан юм аа. Өөрөө би энд нурмайгаад явж байлаа ч гэсэн эрч хүчээр дүүрэн сайхан зүйлсийг олж унших, танилцах, гээд л тийм бөөн энерги үнэртсэн орчинд шумбан ороход илүү хялбар болсон юм шиг ээ. Тэгээд л дараа би яг тийм сайхан энерги, эрч хүчээр дүүрэн амьтан болоод хувирчихна шүү дээ. Тэгээл за ерөөсөө энийгээ ч хийнэ тэрийгээ ч хийнэ машинднаа гээл дайрах нь тэр. Ингэхээр нэгэн бодлын сайхан байгаам шүү. 

Бас гадаад дотоодод байгаа хүмүүсийн тухай ч олоод мэрчихнэ. Өөртэйгээ төстэй хүмүүсийн талаар, мэргэжил нэгтнүүдийнхээ талаар гээд л надад энэ блог гээч зүйлээс авах юм асар их байна аа. Авах юм ч гэж болно бас авсан юм ч гэж болох юм даа. Хүн гэдэг өөрөө их сонин амьтан юм шиг ээ. Яг амаараа хэлэх гээд чаддаггүй  зүйлсээ бичихээр болоод л байдаг. Тэр хирээрээ би лав нэг сайхан хүнд ярьчихсан ч юм шиг сайхан санагдаад л. Гэхдээ гутарч гунихаасаа илүүтэйгээр би ихэнхдээ сайн сайхан юмаа бичдэг байх гэж найддын. Нээх тийм гоё зүйлийн талаар бодогдоол болохгүй тэгсэн хирнээ тэрнийхээ талаар хүмүүстэй ярилцах гэхээр бас сонин санагдаал. Өөрийгөө ойлгохгүй хүмүүстэй хамаагүй яривал юу ч гэж бодох юм билээ. Бас л сонин шүү дээ. 

Миний унших дуртай блогуудын нэг энэ байна. http://damdaa.blogspot.com/ Эрч хүчтэй галзуу, бас лаг эгч юм шиг санагддын.

Ном уншаад бас их сайхан санагдна шүү. Анх Монте кристо гүн уншаад аягүй гоё санагдаж билээ. Надад ийм юм тохиолдвол би үнэндээ тэнэгтээл юу ойлгохгүй байсаар байгаал дуусах юм байна гэж тэр үедээ бодож байсан. Тэрнээс хойш ухаантай хүнийг яаж ч байсан дийлэхэд хэцүү гэдгийг илүү ойлгох болсон доо. Тэрнээс гадна Сэтгэхүйн цар хүрээний гайхамшиг гээд нэг ном уншсан. Байдаг л ном юм шиг боловч бас би хичээлээ тараад номын санд очиж унтах гэж яаран яаран явдаг байснаа бодоход гоё ном юм шиг санагддын. Надад л тэгж санагдсын. Бусад хүмүүс уншаад нэг их сүртэй сэтгэгдэл төрдөггүй юм шиг. Гэхдээ л тэр номыг би бүр их дуралж уншсан шүү. Өмнөх өдөр нь нойргүй хоночоод хүртэл очиж уншиж байсышд. Тэгээл нүд анилдаал уншнаасаа зарим юмаа тэмдэглэж аваал. Маргааш нь бичсэн юмаа харсан чинь ххэ ээ чааваас л гэмээр юм байсан даа. 

Намайг ухааруулж байсан хүмүүс гэвэл яг ёстой дампуурах шахаж байхад минь ухаан ортол алгадаж байсан ахдаа хамгийн их баярладын. Тэгээд бас өөр шиг нь болохыг хичээж зорилгооо болгож байсан Бубудаа баярладын. Бас дампуурч яваад нэр хүнд муутай байхад манай сургуулиас явсан Шүрэнханд, Ганболд гээд хоёр багшдаа баярладын. Ингэж би цоо шинээр хэсэг зүйлийг эхлээгүй бол өдийд ямар ч байх байсым билээ. Цаашилбал Батзаяа багшдаа бас нилээн их баярлана аа. Хамгийн сүүлд гэвэл аав, ээж хоёртоо л аймар их баярладын. Бараг нээрээ мөнгө цаасаар маруухан, чүү чамай хоол ундандаа л хүрэх мөнгөтэй байсан мөртлөө намайг хэлний курст сур, хичээл номоо хий гээл надад, миний боловсролд асар их хөрөнгө оруулдаг байсан тэр хоёртоо л одоо их баярлаж байна даа. Намайг ном авах, сургалтанд суух гээд л ам нээх болгонд дандаа дэмждэг байсан шд манай хоёр. Гэхдээ би сүүлдээ бүр санаа зовоод зуны зарим давтлага, номныхоо мөнгийг хоолны мөнгөнөөсөө өгдөг байж билээ. Ххэ гэхдээ л аав ээж хоёртоо хэлэхэд тэр үед би та хоёроос аягүй санаа зовдог байсышд. Өдий хүртэл хэдэн хүүхдүүдээ юугаар ч дутаахгүй сайхан өсгөж хүмүүжүүлж байгаа хоёр бурхандаа би бүхнээс илүү хайртай. 

Өнөөдрийн мэтгэлзээн

-ий талаар жоохон юм бичихгүй бол дотроос хатгаад бүр зүгээр байлгадаггүй ээ. 

Хамгийн түрүүнд хэлэх зүйл нь энэ Ганбаатар гишүүн үнэн сонин гар байна шүү. Маш олон хүний үзэл бодлыг хамгаалж байж сайн бэлтгэлтэй очих байсан юм. Хөөрхий өөрийнх нь яриад байгаа юм үнэн байж болох ч тэр таамаг төдий ч юм шиг, бүдэг бадаг, дээр нь нэг тийм манарсан,  тийм царай гаргаад байхаар хэдий үнэн байсан ч зальтай, мөнгөтэй нөхдүүдийн өмнө яалт ч үгүй хүчгүйднэ гэдгээ ойлгоогүй л явсан юм байх даа. Хамгийн гол нь хэт их сэтгэлийн хөөрлөөр туугаад орчихлоо доо л гэж би бодож байна. Баахан хойшлуулж хойшлуулж байгаад мань эр харин энэ удаа нэг бут авах шиг боллоо доо. Баярцогт гуайн толгой бол харин зөв логикоор ажилласан юм шиг байна. Мэдээж ийм сүр дуулиан болж байгаа юм чинь хоёр тал хоёулаа үнэхээр бөөн юм ухаж төнхсөн байх ёстой. Бас дээр нь өлгөөд авчихаар юм юу байна гээд л хэд хоног сайн л харсан байлгүй. Тэгээд л бүр үхтлээ бэлдсэн байлгүй. Харин нөгөө Ганбаа яасын бол? Ганцаараа бор зүрхээрээ л зүтгээд байсан юм шиг санагдсан. Ядаж өөрөөсөө өөр хүмүүсийн үзэл бодлыг тусгахгүй яав аа. Хавьгүй илүү зүйл мэдэж байгаа хүмүүс зөндөө л байгаа биз дээ. Тэдэнтэй уулзаж санал зөвлөмж авах зайлшгүй хэрэгтэй байсан байх. Мэдээж бага сага юм асуусан байх. Гэхдээ л хангалтгүй байсныг нь бүгд харсан шд. Энгийн мань хэдийн мэдэх зүйлийг ч мэдэхгүй элэг авж байна лээ шд.

За лав л миний ойлгоосн зүйл гэвэл юу ч байсан ямар ч юманд бэлтгэл маш чухал юм шиг байна. Хүмүүс үнэхээр үнэн юмыг худал болгохдоо тэрнийхээ талаар олигтой юм мэдэхгүй болоод ийм алдаа гаргадаг байх. Энэ бол яахав гэнэн хоргүй хэрэг. Гэтэл харин мэдсээр байж бусад хүмүүсийн мэдлэг, мэдээлэлгүйг далимдуулан буруу зүйлийг зөв гэж итгүүлж ч болох юм байна гэдгийг ойлголоо. Тийм учраас үүнээс хамгаалахын тулд бид өөрсдөө элэг бариулахааргүй мэдлэгтэй, бас мэдээлэлтэй байх шаардлагатай болов уу. Үүнээс гадна өөрийн хийж буй зүйлдээ хариуцлагатай, нухацтай байх нь зүйтэй болов уу. Өөрийн бодлоо илэрхийлэхэд нэг иймэрхүү байх шив дээ.