Writing in English

Well organized thinking is required for me. My disadvantage is writing in English is I can't express my ideas very clearly. The reason is very simple. Just I don't read and write enough in English. If I try to express my ideas in English, it will be very helpful. Also I have very poor experience in writing. I read in English much more. It means I translate English sentences in my head then I can understand in Mongolia. What i mean is I don't think like English. It is very big problem for writing in English.
In studying almost all of textbooks are in English. I must read them to do my homework. So it helps to improve reading skill. But I have no task to write in English. So I don't try to do something related to it. If i can create same thing like before i said, it will be very helpful to me. I know that i have problem with expressing my ideas by speaking and writing. It shows that i don't work enough with this kind of work. So what can i do now?
In my opinion, I should write and speak as much as i can. So try your best.
I will never give up!

Munkhzul Bazarsad

Алхах замд

Алхах гэдэг сүүлийн үед миний хувьд үнэхээр сайхан зүйл болоод байгаа. Алхах гэдэг өөрөө бага зэрэг ядрахаас бусдаар ямар ч зардал байхгүйн дээр эрүүл мэндэд тустай. За ямар ч л байсан сөрөг нөлөө байхгүй байх гэж би боддог. Түүнээс гадна яг одоогийн байдалд надад үнэхээр тохирсон сонголт болоод байгаа. Миний явдаг маршрут гэвэл ердөө маш тодорхой. Сургууль гэр, сургууль гэр тийм болохоор бүр ч амар. Хамгийн гол давуу тал нь юу вэ гэвэл стресстэхгүй. Бас оройн цагаар бол яалт ч үгүй цаг хэмнэнэ. 

Хичээл ихэвчлэн орой тарна. Хичээлээ тарчихаад бодох санах юмгүй нээх амар байдын. Тэгээд л гэрлүүгээ алхах замдаа янз бүрийн юм бодож гарна даа. Яг ч өөрийгөө хүчилж бодохгүй л дээ. Зүгээр л тайван алхаад явж байхад гоё санаанууд толгойд зурс гээд л ороод ирдэг. Энэ нь л надад үнэхээр их таалагддаг. Бас энэ хугацаандаа бага зэрэг зүйл эргэцүүлээд бас төлөвлөөд мартсан санасан зүйлсээ нягтлаад амжчихна. Тэгж бодохоор багахан хугацаанд үнэхээр их зүйлийг амжуулж байгаа юм шүү. 

Цаашилбал өөрийгөө шүүн юу нь болоод байгаа юу нь болохгүй гэх зэрэг зүйлсийг бодож үзнэ. Ер нь л тэгээд зөндөө их юм хийж болно оо. Өнөөдөр даваа гараг. Нөгөө алдартай аймар орой тардаг Олон Улсын Экономикс гэдэг тамын хичээлийн сүүлийн лекц ороод өнөөдөр дууслаа. Тэгээд алхаж явахдаа нэг юм бодож үзлээ. 

Ерөнхий боловсролын сургуулийн багш нар цалингаа голоод өнөөдрөөс ажил хаяж байна. Тэгээд бага дүү маань хичээлдээ явалгүй гэртээ өнжиж байгаан. Энэ талаар яагаад ч юм бэ гэнэт бодсон маань өмнөх миний боловсролын талаарх судалгаа хийх санаатай минь уялдаад цаашаа бөөн бодлууд хөвөрч гарлаа. Би уг нь ЕБС-н багш нарын цалин хүүхдүүдийн сурлагын чанарт яаж нөлөөлж байна, мөн боловсролын салбарт зарцуулж буй хөрөнгийн хэмжээ үнэхээр үр ашигтай зарцуулагдаж хүлээсэн үр дүнг гаргаж байна уу гэдэг талаар бодож байсан юм. Миний бодлоор дунд сургуулийн сурагчид үнэхээр боловсролын түвшин багатай гэж боддог. Би өөрийгөө хангалттай сайн сурагч байгаагүй гэж боддог. Хэдийгээр олимпиад энэ тэр гээд нилээн явдаг, олон нийтийн ажил энэ тэрд харьцангуй их оролцдог байсан хэдий ч одоо бодоход цаг хугацаагаа үр дүн муутай ашигласан гэж боддог. Гэвч би өөрийнхөө үнэлэмжээр ийм байгаа боловч бусад сурагчид дундаа нилээн дээгүүр орохоор сурагч байсан байх гэж боддог. 

10 жилд байхдаа би баахан томъёо, хэрэгтэй хэрэггүй нь ч үл мэдэгдэх амьтан ургамалын бүтэц, химийн нэгдэл, физикийн хуулиуд үзэж байсан. Салангид олон шинжлэх ухааны хэсгээс үзэж байсан болохоос боловсрол гэдэг зүйлийг бүхэлдээ юу вэ гэдгийг ойлгоогүй байж. Өндөр боловсролтой хүн ямар байдгийг ч багш нараасаа хараагүй байж. \Үнэндээ тэд нар маань ч миний хэлээд бий болгохыг хүсээд байгаа тийм өндөр боловсролтой хүмүүс биш байсан юм шиг\ Би боловсролын тогтолцоо ийм муу байна гэж шүүмжлээд байдаг. Тэгээд яавал үүнийг арай илүү байлгаж болох вэ гэж бодож үзлээ. 

Тэгээд хамгийн түрүүнд би хүний сэтгэл зүрхтэй нь боловсрол гэдэг зүйлийг холбож үзэх шаардлагатай гэж бодсон. Хүнийг эхлээд ямар ч байсан хүн шиг хүн байлгах хэрэгтэй. Аливааг ямар ч онолоор зааснаас илүүгээр биеэрээ үлгэрлэвэл сурагчдад хичнээн амар байх билээ. Иймээс багш нарыг хүн чанартай, эх оронч сэтгэлтэй, сурагчдаа гэсэн чин хүсэл эрмэлзэлтэй өөрөөр хэлбэл хичээлээ чин сэтгэлээсээ зааж сурагчиддаа мэдлэг чадвараа харамгүй түгээе гэсэн тийм хүн байгаасай гэж бодлоо. \Яг л манай Алтаа багш шиг\ Энэ нь хүний өөрийн ухамсартай холбоотой байх л даа. Тэгээд цаашаа бодлоо. Багш болгон ийм байна гэж юу байхав. Тийм учраас би өөрийн гэсэн ЕБС-тай болох санаа төрөв. Яг миний хүсээд байгаа сурагчдын хайрыг татаж сурах хүслийг нь дотроос нь асаасан, мэдлэг чадвартай, чин сэтгэлээсээ хичээлээ заадаг тийм багш нарыг би олох хэрэгтэй. Ийм хүмүүс мэдээж ховор байдаг байх. Тийм учраас ийм хүмүүсийг олох гэж нилээн хугацаа зарцуулна. Тиймээс эртнээс хайж өөрийн ажилдаа нэгтгэж авна. Үнэхээр сайн багш нартай болсны дараа сурагчиддаа анхаарлаа хандуулна. 

Эхний ээлжинд маш цөөхөн сурагчдыг элсүүлж суралцуулна. Тэднийг маш чанартай үнэхэрээр өндөр боловсролтой, жинхэнэ улс орондоо хэрэгтэй хүмүүс болгон төлөвшүүлэх суурийг тавина. Гэхдээ сурагчдаа сонгож авахдаа одоогийнхоос маш өөр шалгуураар шалгаж авна. Хамгийн гол нь цаашид боловсрол эзэмших чин хүслийг нь харгалзах үзэх байх. Ийм байдлаар шалгаж аваад л жинхэнэ супер иргэдийг бэлтгэж эхэлнэ дээ. 

Тэгээд би бас зөвхөн ЕБС ч биш бүр том хэмжээний Их сургууль байгуулвал бүр гоё юм байна гэж бодсон. Учир нь хүмүн капиталыг нэмэгдүүлэхэд боловсрол маш чухал, тэр дундаа дээд боловсрол бол бүр ч чухал. Харин дээд боловсролын байгууллага болон ерөнхий боловсолын байгууллага хоёр уялдаа холбоотой ажиллах ёстой гэдэг санааг гаргаж байгаа юм. Оюутан сурагчдийг их дээд сургуулийн түүхий эд гэж үзвэл их сургуулийн профессорууд бол үйлдвэрлэл эрхлэгч шүү дээ. Тиймээс миний санаа бол бэлтгэн нийлүүлэгч буюу ЕБС-н багш нарт түүхий эдээ захиалах болно гэсэн үг. Энэ нь бидэнд ийм шаардлагыг хангасан сурагчдыг бэлтгэж өгөөч гэж хүсэлт ч юм уу үүрэг даалгавар ч юм уу тавина гэсэн үг юм. Ингээд үүний дагуу боловсролын үйлдвэрлэлийн процесс үргэлжилнэ дээ.

Нэг иймэрхүү

Би гэдэг хүн ер нь ойрдоо юу л болоод байна даа. Өөрийнхөө сул талуудыг даван туулж чадахгүй ч юм уу нэг тиймэрхүү эргэлзээтэй бас дээр нь стресстэй ч юм шиг, нэг бол бүүр ядраад ч байгаа юм шиг хачин мэдрэмжтэй болчихоод байна аа. Ойрдоо ч уул нь сайхан л байна. Хичээлдээ яваад л бүх зүйлээ хийгээд болоод байгаа хирнээ яг тийм ч сэтгэл хангалуун биш байна аа. Яагаад байгаа юм бол бүү мэд. За бас дээр нь хийж байгаа зүйлс маань амжилтаар жаахан тааруу байгаад байдаг. Төлөвлөж байсан зүйлс зарим нь нураад л... Нэг тийм сонин циклд орчихсон ч юм шиг сонин байна шүү. Гэхдээ би чинь хэн сэн билээ дээ. Ийм зүйлээс хурдхан ангижрах чадвар надад байгаа. Харин энэ чадвараа гаргах боломж л олдохгүй байгаа юм шиг байна даа. 

Бас сүүлийн үед өөрийгөө их эргэцүүлэн боддог болоод байгаа. Өөрөөр хэлбэл өөртөө дүн шинжилгээ хийж байгаа гэх үү дээ. Тэгээд анзаарсан зарим юм гэвэл би өөрөө ч мэдэлгүй заримдаа хүнийг үгийг таслаад дундуур нь аймар түрэмгий яриад эхэлдэг юм байна лээ. Ихэвчлэн багш нарынхаа хувьд тэгдэг юм шиг ээ. Найзуудынхаа тухайд бол тэгдэг үгүйгээ анзаардаг ч үгүй юм шиг байгаа юм. Энэ бол маш бүдүүлэг зан байх шүү. Тиймээс даруйхан засах хэрэгтэй. Гол нь энэ зан юунаас болоод надад бий болчихсон байж болох вэ гэхээр багш нар хичээлээс ойлгомжгүй юм байвал тэр дор нь зогсоогоод шууд асууж байгаарай гээд л байдаг даа. Би ч энэ зааврыг нь маш сайн дагадаг байсан л даа. Тэгээд л өөрөө ч анзаарахгүй сүүлдээ бүүр хэнтэй ч хамаагүй ийм байдлаар харилцдаг болчихсон юм шиг байна лээ. 

Бас өөр нэг зүйл гэвэл би үнэхээр залхуу нөхөр гэдгээ мэдсэн. Улам ч ихээр мэдрээд байгаа. Энэ байдлаасаа яаж салах вэ. Ямар ч гэсэн өөрийгөө ямар нэгэн юмаар өдөөж чаддаггүй юм шиг байна лээ. Үүнийгээ бас л даван туулна даа.

Цаашлаад би харин өөрийгөө гэр бүлийнхэндээ, дүү нар, аав, ээж, эмээ, ах эгч гээд л хайртай хүмүүстээ цаг зав маш бага гаргадаг гэдгээ мэдэрсэн. Урьд нь бол би үнэхээр үүнийг мэддэг байсан ч гэсэн тийм чухал гэж тоож хардаггүй байлаа. Харин нэгэн хүн надад үүнийг ойлгуулж өгсөн. Гэхдээ тэр хүнд ч би бас төдий л их анхаарал халамж тавьж чадаагүй ээ. Үүндээ үнэхээр их харамсаж байна. Гэхдээ одоо бүх юм өнгөрчихсөн шүү дээ. Ирээдүйд л би илүү сайн байх хэрэгтэй болов уу. Ямар ч байсан одоо хамгийн эхлээд би ойр дотны хүмүүсдээ чадах чинээгээрээ сэтгэл зүрхээ зориулж тэдэндээ цаг зав бага ч болов гаргаж байх нь ямар чухал гэдгийг ойлгосон. 

За ингээд би одоо өөрийгөө сайн ажиглаж энхийн цагаан тагтаа болохын төлөө хичээнэ ээ. Хэхэ сайн хүн байх сайхан биз дээ. Тийм болохоор муу чанаруудаа хаяж, сайн талуудаа өнгөлөн гялалзуулах хэрэгтэй. 

Өө нээрээ хамгийн сүүлд нь би нэрээ цагийн менежмент муутай гэдгээ бас мэдсэн. Төлөвлөсөн бодсоноороо юм аа хийж чадахгүй л байгаа. Тиймээс бас дахиад л нэг сул тал гараад ирж байна. Энэ бүхний эцэст бүгдийг нь даван туулах л болно... Хичээгээрэй. Аль болох хурдан алдаагаа засах хэрэгтэй. ^_^

Мэргэжил

Анх эдийн засгийн сургуульд орж байхдаа үнэхээр зөв юм хийсэн эсэхээ мэдэхгүй эргэлздэг байж билээ. Анхнаасаа зүгээр л орчихож болох байсан юманд баахан шалгалт өгч байж дээрээс нь бас шилжилтийн төлбөр ч гэх шиг нэмж баахан мөнгө төлсөн. Дээрээс нь баахан хичээл зэрэг үзсэн болохоор дүн гэж авах юм байхгүй. Ингээд бодохоор би энэ сургуульд ямар их үнэ цэнээр орсон юм бэ дээ. Тийм болоод ч тэр юм уу надад энэ мэргэжлээр сурах үнэхээр таалагдаж байна. Хүмүүс ер нь төлбөртэй газар сурахаар илүү юм сураад байгаа ч юм шиг сонин гэмээр ч юм уу гаж юм харагдаад байх юм. Би ч бараг яг үүнтэй адилхан болоод байх шиг байна аа. Урьд нь нэг их юм золиослоод байх юмгүй нэг сургуульд орчихсон. Бас сонирхлоо мэдрэхгүй ч орсон юм уу ямар ч гэсэн учиргүй дурладаггүй байсан. Харин одоо бол би өөрийн хүсч байсан зөв мэргэжлээрээ сураад байгаа юм шиг санагдаж байгаа шүү. Угаас аз болоход математиктаа багаасаа гайгүй байсан болохоор баахан тоон дунд толгой эргэх нь гайгүй зааж байгаа юмнуудыг нь ойлгоод байгаа. Бас миний бас нэгэн давуу тал ч юм уу нэг тиймэрхүү зүйл гэвэл ямар нэгэн юмыг нэг хийвэл тэр чигт нь гүйцээгээд хийгээд яваад байдаг юм шиг байгаан. Даалгавар энэ тэрээ хийгээд хийх юм аа цагт нь хийгээд бас зааж байгаа юмнуудых нь цаад учрыг нь өөрийгөө харьцангуй гайгүй олоод байдаг гэж боддог. Тийм ч болоод тэр юм уу цаад учрыг нь ойлгох гэж хичээгээд оролдоод байх тусам хийж байгаа юмнууд улам илүү сонирхолтой болоод байдаг юм аа. Тэгээд л цааш нь уншмаар, судалж мэдмээр юмнууд зөндөө гараад байна. Тэгээд л уншаад, сураад яваад байна даа. Даан ч өдрийн цаг хязгаартай бас хичээлээс өөр хийх юмнууд бас байх юм даа. Тийм болохоор хичээлээ хийгээд л бас бусад юмаа зохицуулаад явахгүй бол болохгүй юм байна лээ. За тэр ч яахав. Сурж байгаа юмнууд таалагдаад ангийхан ч гэсэн гоё байгаа болохоор сайхан байгаа. 

Харин ганц сэтгэл дундуур байгаа юм нь юу гэвэл одоогийн дүнгүүд үнэхээр аймшигтай байна аа. Өнгөрсөн жилийн баахан алтан дундажууд маань миний сайхан боломжуудыг минь алж байна дөө. Хүмүүс тэтгэлэгт хөтөлбөрт материал бүрдүүлж өгөөд л тэтгэлэг аваад байх юм. Тэрийг нь харахаар сайхан юм аа. Атаархмаар ч юм шиг. Гэтэл би яаж байна. Юу ч үгүй л байна. Харин үүнийгээ нөхөхийн тулд чадах бүх зүйлээ хийгээд сайхан судалгаа шинжилгээний ажлаа хийж байгаад зөндөө олон хурал, тэмцээнүүдэд оролцоод шагнал авах юм сан. Угаасаа тэтгэлэгт материал өгөөд би бол цагийн гарз болчихоод байна. Орлого багатай хүмүүсийн тоонд яг орчихгүй. Лай болж бас тийм баян айлд төрчихөөгүй юм аа. Дээр нь шилжиж байна энэ тэр гээд дүн будаа болчихсон болохоор одоо ганц үлдсэн боломж гэвэл гайгүй судалгаа хийх л үлдэх шив дээ. Багахан боломж ч гэсэн ашиглаж чадах юм бол надад үлдэх бас ирэх өгөөж нь чамлахааргүй их юм шиг ээ. Тийм болохоор хичээгээд байна аа.

Never give up !!!

Сонин байдал

Ойрд би яагаад байгаа нь ч мэдэгдэхгүй нэг тийм сонин байдалтай болчихлоо. Юу ч болоод байгаа юм бэ дээ бүү мэд. Бүүр сүүлдээ уур ч хүрээд байх шиг. Үнэхээр ойлгомжгүй байна аа. Хамаг юм энэ гайтай ханиаднаас болж байхгүй юу. Бараг 8 9 хоногийн өмнө ханиад хүрээд тэрэндээ нэг ядаргаатай эм уулаа. Тэгсэн тэр нь хлорфенамины найрлагатай эм. Тэгээд л өдөржингөө нойр хүрж манарсан амьтан. Ядаж тэр эмээ уугаад зүгээр болсон бол яая гэхэв. Бас дундуур нь эмийнхээ цагийг мартаад таслаад байсан бол гомдоллох юмгүй ч хэзээ ч байгаагүйгээрээ энэ эмийг сайн ууж байхад миний ханиад одоо болтол зүгээр болохгүй л байх юм. Ёстой хар лай юм аа. Дээрээс нь нойр хүрээд бие нозоороод за өөр юу юу ч болоод байгаа юм бүү мэд бичихээр уур хүрчихлээ. Хамаг бие өвдөөд толгой тархи бүр яг задрах нь ээ. За тэр ч яахав тэгээд нэг юм зүгээр болчих байлгүй. Багш нар хичээлээрээ шахаад, гэр орондоо ч хийж гавьсан юм алга. Хичээлээ ч олигтой хийсэн юм алга ингээд л яваад байж болох уу ер нь? Ай мэдэхгүй ер нь энэ нэг л биш ээ. Энэ цагийн менежмент гэдэг чинь яасан ч хэцүү юм бэ дээ. Гэхдээ ямар ч байсан яасан ч бууж өгөхгүй ээ. Ийм лайтай залхмаар хэцүү байгаа ч гэсэн надад бас сайхан юм зөндөө л болж байгаа юм чинь. Хичээл ном түрүү жилийнхээс хамаагүй сайхан байна. Бас өдөржингөө уйдах ч завгүй гүйж байна. Хийе гэсэн юм асар их байна. Асар холоос автобусанд хайран цагаа өнгөрүүлэхгүй амар л байна ш дээ. Хамгийн гол нь сэтгэл санааг минь цаг үргэлж тайтгаруулж байдаг нэг хүн байгаа. Ухаалаг жижигхэн, хөөрхөн эгдүүтэй тэрнийг бодохоор л бүх юм сайхан болж байна даа. Юу ч болсон бай би зорьсон зүйлээсээ ухарч няцахгүй ээ. Never give up!!!

Бүхнийг бодлын хүчээр

Сайн байцгаана уу? Юун түрүүнд өөрийн бодлоо хэн нэгэнтэй хуваалцмаар санагдсанаа хэлэх хэрэгтэй байх.

Өнөөдөр бидний амьдралд шийдэгдэж болохоор мөртлөө ер шийдэгдэхгүй байсаар байгаа, биднии бухимдлыг төрүүлдэг маш олон зүйлс байдаг. Тэднийг тоочоод би лав дуусахгүй юм шиг санагддаг юм. Харин түүнээс яаж ангижирч болох вэ? гээд бодлоо л доо. Биднээс шалтгаалах зүйлс юу байж болох талаар бодож үзлээ.

Хамгийн түрүүнд бид өөрсдөө ийм зүйлийг бий болгох үндэс суурийг нь нэг талаар бүрдүүлдэгтэй холбоотой байдаг болов уу? Өдөр тутам бид хийж буй зүйлсээ бодож төлөвлөж түүнийхээ дагуу ажиллаж чаддаг бил үү? Үгүй л болов уу. Би лав үгүй. Яг үнэндээ бол бодож төлөвлөөд хийх сайхан л даа. Даанч яг одоо миний амьдрал тогтож эхлээгүй ч юм уу бүү мэд гэнэтийн зүйлсээр дүүрэн байна. Түүнийг ч тооцоход маш хэцүү байна. Өнөөдөр надад юу тохиолдож болох бол? Яах бол ийх бол гээд бодоод байна гэдэг ч угаасаа надад утгагүй санагддаг. Тийм ч болохоор төлөвлөсөн зүйлүүдэд минь эрс өөрчлөлт гарах тохиолдлууд бишгүйдээ л олон байна. Гэхдээ миний бодлоор эдгээрийг зарим үед хянаж байх нь зүйтэй болов уу? Ямар ч юм хийсэн түүнийгээ маш сайн боловсруулж бүрэн гүйцэд хийх ёстой байх гэж хэлэх гээд байна л даа. Нэг ёсондоо хүн бүр бодлоготой алхам аль болох их хийж байвал зүйтэй байх гэж бодож байна. Өнөөдөр анзаараад байхад ямар ч бодлогогүй урсгалаараа яваад байгаа нь бидний үеийнхэнд олон болоод байгаа юм уу даа гэж харагдаад байх юм. Үгүй л байгаасай. Харин эсрэгээрээ хүн болгон өөрийн дотроо баримталж явдаг ямар нэг үзэл баримтлалтай түүнийхээ талд хатуу зогсож чаддаг тийм эрс шийдмэг зан дутагдаад байх шиг ээ. Үүний тулд бас юм болгон дээр бодлоготой байх хэрэгтэй. Миний баримтладаг зарчимд нийцэж байна уу үгүй юу гэдгийг тунгаан боддог байх хэрэгтэй. Товчоор өнөөдрийн энэ нийгэмд БОДЛОГЫНХОО ХҮЧ-ээр л амьдарч чадах байх. Тийм ч учраас өөртөө болон үе тэнгийнхэндээ бодлоготой байгаарай гэж хэлмээр бас уриалмаар санагдах юм. Удахгүй бид нийгэмд өнөөдрийнхөөсөө илүүтэйгээр тодорхой нэгэн байр суурийг эзэлдэг, өнөөдрийнхөөсөө хавьгүй илүү хувь нэмэр оруулдаг Монгол улсын иргэдийн эгнээнд шилжинэ. Энэ үед бас л бид өөр өөрсдийгөө хүнээс дутуугүй сайхан авч явах зайлшгүй үүрэг бидэнд ногдож байна. Яагаад гэвэл бид өдий болтол эцэг эхийнхээ тус дэм, хайр энэрэл гээд бүхий л зүйлийн үр шимээр өдий дайтай болчихоод явж байгаа хүмүүс шүү дээ. Бас юугаа ч мэдэхгүй гүйж явсан бага ангийн сурагч байхаа болиод нилээд юм бодож тунгаадаг болчихсон байх тэр насан дээрээ явж байна. Аугаа суут сэтгэгчид олон том эрдэмтдийн суут нээлтүүдээ хийсэн тэр насанд бид бараг л хүрч явна. Гэтэл өнөөдөр бидэнд юу байна? Бидний хийж чадах зүйл юу байна? Өөртөө, гэр бүлдээ, хамт олондоо, улс эх орондоо бид юу хийж чадах вэ? Энэ бүх асуултын хариуд бид бага ч болов хэлэх зүйлтэй байх үүрэгтэй биз дээ? Тийм болохоор бид БОДЛОГОТОЙ БАЙХ хэрэгтэй. Гэр бүлдээ бидний эзлэх байр суурь нэмэгдэж байна. Ядаж л ээж аав минь оройн хоолоо хэдэн хүүхэддээ хийж өгнө гээд ядарсаар ажлаасаа орж ирээд яаран хөлдүү мах хөшиглөж зогсдог цаг нь өнгөрөөд халуун хоолоо идье гэсэн бодолотой гэртээ орж ирдэг болж. Дүүгээ цэцэрлгээс нь авсан болов уу? Хувцас хунар нь юу болж байгаа бол угаах болсон болов уу гэж санаа зовохгүй болж. Энэ бүх зүйлсээ бид өсч томрохын хирээр өөрсдөө хэнээр ч хэлүүлэлгүй хийгээд сурчихсан байна. Энэ бол анзаараагүй боловч бидний нэг дэвшил. Гэхдээ иймхэн зүйлд бид хэдэн жил зарцуулсан бил ээ? Магадгүй бараг 15 жил байх аа. Одоо бид үүнээс хэдэн мянга дахин илүү зүйл хийж чадах чадвартай насан дээрээ байгаа гэж бодож байна. Бид бага байхдаа аав ээж хоёр юу л гэнэ тэрийг нь дагаад л явдаг байсан бол одоо гэр бүл гэдэг жижиг улсын бодлогод ч хүртэл оролцох чадвартай болцгоосон байна. Гэртээ юу авах хэрэгтэй байгаа билээ гээд л биднээс асууж байна. Энэ бол бид бодлогод оролцож байгаа нэг хэлбэр биз дээ. Харин бид өсч томорч байгаагийн хирээр бидний нийгэмдээ хүлээх үүрэг маань нэмэгдсээр л байгаа түүнийг бид анзаардаг билүү? Үгүй бол анзаарах л хэрэгтэй. Харин мэддэг бол бид юу хийх хэрэгтэй вэ? Мэдээж бид өөрсдийн чадвар, мэдлэг боловсролыг дээшлүүлэх хэрэгтэй. Үүний тулд л бид их дээд сургуульд сурч байгаа тийм биз дээ. Харин энэ зорилгоо таг мартаад явчихаж болохгүй байх. Тийм учраас энэ дөрөвхөн жилдээ маш ихийг сурч мэдэн чадах чинээгээрээ мэдлэгийн далайд шумбаад авах ёстой байх. Үүний тулд дахиад л бодлоготой байх маш чухал. 

Ер нь юу ч хийсэн бид тодорхой хэмжээнд бодож боловсруулж чадах насанд хүрсэн хүмүүс шүү дээ бид чинь. Багадаа буруу зүйл хийчихээд аав ээждээ загнуулахдаа тэднээс айдаг байсан. Яагаад гэвэл хэлээд байгаад нь нээх анхаардаггүй байсан байх. Зүгээр л өндөр дуу, уцаартай байдлаас нь айдаг л байсан. Заримдаа ганц хоёр алгадуулах үе гардаг л байсан. Тэр үед нь бол алгадаад авах вий л гэж боддог байлаа. Харин одоо бол өөр. Загнуулахаараа өөртөө уур хүрнэ, арай ч дээ гээд л тэгээд заримдаа бүр өрөөсөө ичнэ. Өөрөө өөртөө сэтгэл дундуур, уурлаж бухимдаж байхаас илүү зовлонтой зүйл ер нь байхгүй л байх. Бараг л байхгүй байх... Тийм болохоор дахиад л бодлоготой байх хэрэгтэй. Юмыг харж бодож сэтгэх хараатай байх хэрэгтэй. Илүү өргөн хүрээгээр харж, сэтгэдэг байх хэрэгтэй болов уу. 

Хүн бага насандаа маш их юмыг сурдаг гэдэг ш дээ. 0-5 насандаа бүх мэдлэгийнхээ 80%-г олж авдаг гэдэг байх аа? Тэгвэл оюутан байх насандаа бид дахиад үлдсэн хэсгийнхээ 80%-г олж авдаг байх. За мэдлэг гэхэд тохирохгүй юм уу? Ер нь амьдрал гэдэг зүйлийн зангилаа, зүй тогтлыг ойгоход энэ үе бидэнд маш чухал юм шиг санагдаг. Одоо ажиллаж байгаа хүмүүсийг харж байхад ер нь ингэж бодогдог болсон. Тиймээс бид одоо л бодож сэтгэж, хэлэх үгээ хэлж, үзэл бодлоо хамгаалж ирээдүйн сайн сайхныхаа төлөө өөрийн чадах бүхнийг хийх хэрэгтэй. Үүний тулд бас л бодлоготой байх шаардлага зайлшгүй гарч ирнэ. Тиймээс БОДЛОГОТОЙ БАЙЦГААЯ!!! 

(Note: It was my first post which targeted to public )

Future

Хүмүүс яагаад ирээдүйн талаар мөрөөддөг юм бол? Хүн болгон л багадаа тодорхой хэмжээгээр мөрөөдөж байсан байдаг. Харин би 2 дүүтэйгээ хамт баахан зөгнөлт ч юм шиг нэг тийм хийсвэр зүйлсийн талаар бодож амралтын өдрүүдээр бараг өдөржин шахуу тэрнийхээ талаар ярьдаг байж билээ. Харин одоо бол би юун тийм зүйл мөрөөдөж суух нь байтугай маргааш нөгөөдрийнхөө ажлыг ч төлөвлөх завгүй шахуу байна дөө. \Хэхэ хэтрүүлчлээ\ Бас хүн гэдэг амьтан томрох тусмаа нийгмийн амьдралд илүү идэвхитэй оролцож өөрийгөө дүгнэж цэгнэж эхэлдэг. Ингээд ирэхээр надад өөрийгөө голох нэг тийм хор шар хөдлөх, заримдаа бүр удаан хугацаагаар бодлогоширон суух тиймэрхүү үе тохиолддог. Ирээдүйн талаар бодох болгонд л нэг тийм сонин тодорхой бус тэгсэн хирнээ сонирхол татсан бодлууд хөвөрнө. Яагаад ч юм бэ би өөрийнхөө амьдралыг жирийн биш бүр гойд содон байгаасай гэж үргэлж хүсдэг. Эгэл жирийн байна гэдэг миний хувьд дэндүү сонин ч юм шиг... 

Яагаад гэдэг асуултууд надаар дүүрэн хөвөрдөг. Асуулт болгоныхоо хариултыг олчихвол миний амьдралын нэгэн утга учир тэр. Би гэдэг хүн хорвоо дэлхийг, ер нь мэдэхгүй бүхнээ мэдэхийг хичээдэг. Харин хариултыг нь хайн бидэрч, тэмцэж, заримдаа ядарч гутарч, заримдаа зоригжиж дэвжиж байдаг. 

Бас би өөрийнхөө бодол эрэгцүүлэл дунд сэлгүүцэн зугаалах дуртай. Бодол дотор минь хорвоо дэлхий бүхлээрээ минийх юм шиг үнэхээр сайхан байдаг. Энэ хорвоо үнэхээр эрх чөлөөтэй гэж үү? Миний бодлоор бүх л юм хязгаарлагдмал. Эрх чөлөөтэй нийгэмд би амьдарч байгаа гэж үү? Би лав тэгж боддоггүй. Хүний хийх бүх л юманд хязгаарлалт тавьсан байдаг. Харин би өөрийн оюун санаандаа л эрх чөлөөтэй байдаг. Энэ л ертөнцөд намайг хэн ч үл хорьно. Миний хийж чадахгүй зүйл гэж энд үгүй. Яагаад гэвэл би гэдэг хүн тэр ертөнцийг бүтээсэн юм шүү дээ.

Тэгэхээр би цаашдаа яах вэ? Юу намайг хүлээж байгаа бол? Хайр дурлал, амьдралын сайхан бүхэн, амжилт бүтээл, аз жаргал бүхэн намайг угтан замыг минь тосно...

Харин энэ бүгдтэй би учрахын тулд зогсолтгүй урагш тэмүүлэх хэрэгтэй. Хэдий хол ч намайг миний гэх сайхан бүхэн хүлээж байгааг би мэдэх болохоор хэр хол нь хамаагүй. Зорьсон газар минь тэнд болохоор зогсох болоогүй ээ зүтэгсээр л байх болно. 

Never Give Up