Их сургуулиа гэж...

За би ер нь бодоод байхад анх их сургуульд ороод бодож байхдаа нээх их завтай хүмүүс л байгаад байдаг юм байна даа гэж бодож байсан чинь бас одоо бодоход тийм биш юм байна аа. Хичээл нээх учиргүй их ордоггүй ч гэсэн мань хэдийгээ хөөрхөөн сандаргаад байхаар лабратори, бие даалт, гэрийн даалгавар, элдэв бусын арга хэмжээ гээд зүгээр байлгадаггүй газар юм шиг байна өө. Бас тэгээд эндээс чинь хичээгээд гүйгээд байсан нь их л зүйл сурч мэдээд гарах боломжтой юм байна. Аа бас зөндөө ч олон хүнтэй танилцаад цаашаа найзлаж нөхөрлөөд явбал боломжийн юм зөндөө л байна даа. За тэгээд тэр багш нарын лекц, семинар гээд хааяа бас хоцрох нтр гээд асуудал мундахгүй ар араасаа цувраад л байх юм. Ер нь тэгээд амжиргаатай сэргэлэн л байхгүй бол бас л амаргүй эд байна аа хө. Хүний олон хүүхдүүдийн дунд ороод явж байхдаа тэд нараас дутахгүй л байна даа гэсэн хор шар хөдлөөд л бүр тэргүүнд нь байх хорхой гозгоноод би л лав хичээж л байгаа. Хамгийн гол нь миний анзаарснаар бол тэр лекц гэж нэг лайтай юмыг манай сургууль дээр түрүүлээд материалтай нь танилцаад юу ярих гээд байгаа тэгээд яг ямархуу анзааны юм болохыг нь мэдэж болдог юм байна. За тэгээд тэрийг нь олоод харчвал ямар ч гэсэн нэг мангайж суухгүй ядаж нэг юмтай хоцорч болох юм шиг санаа төрөөд байгаа. Тэгээд тэр бие даах ажлууд даалгаварууд гээд хурдхан хурдхан хийхгүй л бол сайхан овоорох нь тэр дэээ. Одоо би энэ тэрүүгээр гүйсээр байгаад 3 ч билүү 4 лаб бөөгнүүлчээд л явж байна. Эхэлж байгаа болохоор гайгүй юм хийлгэж байх шиг байна лээ. Ер нь бол гэхдээ нөхөөд гялс хийчих байх гэж бодож байгаа шүү. Харин дараа нь бол ёстой тэхкү дор дор нь хийгээд явна даа. Одоо маргааш очоод нэг лаб-г нь хамгаалаад цагаа бичүүлээд дараагийн ажилдаа орно доо гэж...

Чуулган

МУИСОХ-н Оюутан конгресс гэдэг байгууллагын бүтэц бүрэлдэхүүнд миний бие өнөөдрөөс эхлээд орж санал сэтгэгдэл оруулж цуг ямар ч гэсэн ажиллах боллоо. Ингээд ер нь миний хувиас дүгнэхэд өнөөдөр болсон ээлжит бус чуулганы гаргасан шийдвэрээр манай МТС-н ОЗ-н тэргүүн Цэндболд гэгч залуу дэд тэргүүнээр сонгогдсон явдал нэгдүгээрт хамгийн их анхаарал татахаар асуудал боллоо гэж бодож байна. Дараа нь бас нэг сонирхолтой явдал гэвэл миний хувьдаа таамаглаж байснаар бол энэ чуулганы үр дүнд ямар ч байсан оюутан конгрессын тэргүүн Эрхэмбаяр гэж залуу албанаасаа буух байх хэмээн бодож байсан маань 180 хэм эргэж буцаад үргэлжлүүлэн ажил үүргээ гүйцэтгэхээр боллоо. Мөн өнөөдөр нилээн сунжирч асуудлыг олон талаас нь хэлэлцэж нухацтай авч үзсэний үндсэн дээр Хяналтын Зөвлөлийг бас шинээр бүрдүүлж ажиллахаар боллоо. Мөн энэ удаагийн чуулган дээр дэд тэргүүн асан Ган-Оргил ямар ч шалтгаангүй гэж дүгнэж болохоор байдлаар ирсэнгүй. Миний хувьд гаргасан дүгнэлт гэвэл энэ хүн ажил үүргээ гүйцэтгэж чадаагүйн улмаас хамт ажиллаж байсан нөхдөөсөө ичээд ирсэнгүй гэх ганц л дүгнэлтэнд хүрлээ. Мөн дээр нь нэмж хэлэхэд энэ хамт ажиллаж байгаа оюутнууд маань нилээн мэдлэг чадвартай сайн ажил хэрэгч хүмүүс байна гэж би ойлголоо. Ямар ч гэсэн эдгээр үүссэн асуудал бол хэдэн хүний хариуцлага алдсан явдлаас үүдэн гарсан гэж ойлгож байгаа. За тэгээд ер нь бол юм хийх идэвхи сонирхолтой хүмүүс маш их байгаа бөгөөд гол нь эдгээр хүмүүсийг хянах энэ хүмүүс нь зөв хяналтын тогтолцоотой байх шаардлага нэн тэргүүнд хэрэгтэй болоод байгаа мэт анзаарагдаж байна. Харин эдгээр томилогдсон баг маань одоо цаашид хариуцлагатай сайн л ажиллах үлдээд байгаа юм байна. Ингээд үүн дээр нэмж хэлэхэд одоо цаашид надад болон манай нөхдөд хийх юм асар их байгаа гэдгийг л өнөөдрийн чуулган дээрээс маш тодорхой ойлгож авлаа.

Оюутны холбоо

За миний бие сая "Оюутны холбоо" гээч юманд саяхан гишүүн болж орлоо. Ер нь бол надад их дажгүй ч юм шиг сэтгэгдэл төрлөө. Одоогоор оюутны холбооны гишүүд болон МТС-н оюутны холбоогоо багш нар болон сурагчид нь нээх ойшоодгүй л юм шиг байна. Тэгээд саяхан автобусны билет захиалгаар МУИС-н оюутны холбооны нэр хүнд нилээд доошоо унасан сурагтай байна. Учир нь МОХ-с 9-р сарын билетийг оройтуулж өгөөд дээрээс нь МУИСОХ-с болж хэд хоног саатаад тэгээд оюутнууддаа тэр билет нь нилээд саатаж очсон бололтой. Би ч яахав тэрийг нь энэ сардаа захиалаагүй сууж байсан цаагуур тийм юм болсон сурагтай. За тэгээд удахгүй нөгөө МУИСОХ-ы дарга удирдах ажилтнуудыг огцруулахаар болж дахин сонгох ажил гарч ирж байх шиг л байна. За тэгээд одоохондоо гэвэл манай сургууль болох МТС-н ОХ-ы зохион байгуулах ажилд идэвхитэй оролцох нь ер нь чухал юм шиг байна. Одоо миний энэ байгууллага дахь үүрэг гэхээр ангийнхныхаа санал бодлыг дээш нь дамжуулж өгөх тэдний эрх ашгийг хамгаалах л үүрэг хүлээгээд байх шиг байна. Бас өгсөн үүрэг даалгаварыг нь сайн биелүүлж байх ёстой гэсэн. За тэгээд ОХ гэдэг нь төрийн бус байгууллага юм байна. Энэ байгууллага нь сургалтын алба удирдлагуудаа хянаж байдаг нэг ёсны хяналтын байгууллага ч гэж хэлж болох юм байна л даа. Тэгээд бас оюутнуудынхаа дунд янз бүрийн ажил зохион байгуулж болдог тэр ажилаа хийх төсөв МОХ-с авдаг тийм байгууллага юм байна. Мөн тэр төсвөө гишүүд болох бид хэд нь юунд зарцуулах вэ гээд хурал хийн төсвөө батладаг байх юм. За тэгээд ер нь бол энэ чинь УИХ-н л жижигсгэсэн хувилбар юм байна л даа. Тэгээд миний ойлгож байгаагаар бол хувь хүмүүст өөрийгөө илэрхийлэх болон санаа бодлоо солилцох нүүр бардам ямар нэгэн юмыг шүүмжилж, санаачилж чаддаг л болох юм байна. За ингээд хойшид ажиллаад байдаг хэрэг ээ.

Их сургуулийн талаар миний бодол.

Их сургууль гэж нэг түм түжигнэж бум бужигнасан л газар байх юм. Тэр гадна дотногүй л хүмүүс орж гараад л алхалдаад л нэг бодлын ядаргаатай ч юм шиг. Гэхдээ тэр дунд нь ороод цуг яваад байхаар нээх анзаарахгүй ч юм уу мэдэхгүй ээ. Ямар ч байсан өчигдөр нэг хичээлдээ суучий гэж бодож байсан чинь бүр шаал дургүй хүргээд хаяцан шүү бүүр. Хичээл орно гэж бодоол яваад байсан чинь хичээл чинь хойшилцоон гээл бүр 4 цаг хүртэл хүлээлгэж хүлээлгэж сүүлдээ дараа нөхөж орохоор болсон одоо тар гэж уур хүргэдийм даа. Бүр арай ч дээ гэж бодож байгаам чинь. Тэгснээ нэг юм ангийнхантайгаа уулзаж нэг уур арай гайгүй дарагдлаа шд. Гэхдээ энэ оюутан байна гэдэг чинь амар ч юм уу дөө. Чөлөөтэй цаг, зав мангар ихтэй л байдаг юм шиг надаа санагдаад явчлаа. Хичээлийн цаг ямар ч байсан нилээн бага л юм шиг байна. Харин тэр гэр орондоо л хэр их юм хийдийн гэхээс ер нь л зав ихтэй л юм байна ш дээ. За тэгээд бас өнөөдөр орсон хичээлийн сониноос гэвэл эхлээд Л.Өвгөн гэдэг Монголын алдартай тоочин багш бид хэдэд хичээл ордог юм байна. Тэрээ МУИС-д энэ жил 51 дэхь жилдээ багшилж байгаа юм байна. Эхний пар манай анги дахиад 2 өөр ангитай цуг лекц орлоо. Тэр лекц нь тоон шулуун, тэгш өнцөгт кординатын хавтгай, тооны модуль нтр гээд бүр нойр хүргээд хаяцан. Дараагийн пар нь харин овоо сонирхолтой семинар орлоо. Тэгээд эхэнд нь хичээлийн журмаа ярьж байгаад шууд л бодлого бодуулаад л сонирхолтой эхэлсэн дээ. Тэгээд хамгийн эхлээд шууд самбар дээр ажлаад явна гэдгийм байна. Тэгээд саналаараа шууд самбарт гарах хүн байна уу гэхээр нь би гайгүй бодлого байхаар нь гараад л бодчлоо. Тэгээд яахав эхний хичээл байсан болоод ч тэрүү бас овоо хөөрхөн сандрах маягтай болсон шүү гээлүү. Тэгээд дараагийн бодлогыг нь манай Г бодоол гоё хичээл орсон шүү өнөөдөр. Харин тав тух жоохон муутай л өдөр байсан даа өнөөдөр чинь. Лайтай гутал өмсцөн чинь хөл өвдүүлээд ёстой тамтай өдөр байлаа. Тэгээд хичээл тараад Золоо, Тэнгис 2-тойгоо нэг тоглочоод гэртээ харих замаараа Хүүхдийн Номын ордонд бүртгүүлчлээ. Маргааш ирж картаа ав гэнэ ээ. За за тэгээд сайхан хичээлээ хйигээд л байна даа. Эцэст нь өөртөө өндрөөс өндөр амжилт хүсчье дээ. За ингээд өнөөдөртөө зогсъё доо